پرسش :

نظر به اینکه در بعضى از بلاد کشور اسلامى‌مان احسان و خیرات براى اموات در قالب نهار، شام در مساجد و حسینیه‌ها و هتلها با هزینۀ گزاف و سرسام‌آور مرسوم است. لذا جهت رفع ابهام در موارد ذیل راهنماییهاى لازم ارایه گردد: الف) خیراتى که فقرا صرفا مورد نظر نبوده و روابط و الگوهاى دیگر تعیین‌کننده‌اند. ب) خیراتى که باعث تنگناهاى مالى خانوادۀ متوفّى مى‌گردد. ج) خیراتى که در اماکن مقدسه از قبیل مساجد و حسینیه‌ها در قالب ضیافت رایج است. د) مشروع‌ترین طرق احسان و خیرات براى اموات چیست؟


پاسخ :

باسمه تعالی؛ 
الف) اگر از قبیل کفارات که مخصوص فقراء است نباشد، اطعام به مؤمنین گرچه فقیر نباشند خوب است، و اللّه العالم.

ب) اگر وصیت کرده، به اندازۀ ثلث، وصیت نافذ است و خانوادۀ متوفّى خود را نباید به تنگنا بیندازد و از سهم صغار جایز نیست، و اللّه العالم.
ج) اطعامى که با شئون مسجد منافات ندارد مانعى ندارد، و اللّه العالم.
د) اگر میت قضاى واجب دارد، صرف در قضاى واجبات مقدم است؛ و اگر قضاى واجب ندارد، خیرات جاریه مانند بیمارستان و پل‌سازى که باقى مى‌ماند و اطعام و زیارات را انجام دهند، و اللّه العالم.

منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد دوم، قم: نشر سرور، 1385.